Từ K-pop đến K-beauty – Những bí quyết chinh phục thế giới của Hàn Quốc

Khu phố Myeongdong ở Seoul về đêm. Ảnh: Getty Images

Trong bối cảnh quá trình hội nhập quốc tế diễn ra ngày càng nhanh hơn, giới trẻ đang tận dụng cơ hội để giao lưu, tiếp xúc với nhiều nền văn hóa đa dạng. Trong đó, rất nhiều người đã hòa nhập văn hóa Hàn Quốc để áp dụng vào lối sống hằng ngày.

Rửa sạch mặt, đắp mặt nạ dưỡng ẩm tinh chất ốc sên trên nền nhạc sôi động của nhóm nhạc nữ Blackpink. Thưởng thức cơm trộn và một bộ phim của Bong Joon-ho vào bữa trưa. Đắm chìm cảm xúc trong loạt phim kinh dị All of Us Are Dead với món gà sốt cay và một chai soju dâu tây vào buổi tối. Đó là thói quen hàng ngày của rất nhiều người trẻ trên thế giới dù chưa từng đặt chân tới nơi sản sinh ra những văn hóa này.

K-pop thường xuyên đứng đầu các bảng xếp hạng ở Mỹ và Anh. Ba năm sau khi Squid Game trở thành bộ phim "ăn khách" nhất từ trước đến nay của Netflix, bốn năm sau khi Parasite của đạo diễn nổi tiếng Bong trở thành phim không nói tiếng Anh đầu tiên giành giải Oscar dành cho bộ phim hay nhất, nhóm nhạc nữ K-pop Twice leo lên vị trí số 1 trên bảng xếp hạng album của Mỹ, sự bùng nổ văn hóa Hàn Quốc chưa có dấu hiệu chậm lại.

Trên thực tế, các hãng phim phương Tây cũng đang nhắc đến “cơn sốt Hàn Quốc”. Netflix gần đây tuyên bố bố đầu tư 2,5 tỷ USD vào các dự án của Hàn Quốc trong bốn năm tới, dẫn đầu là Squid Game phần hai. Disney và Apple TV+ cũng đang phát sóng nhiều chương trình Hàn Quốc hơn.

Giám đốc điều hành của Disney nói: “Mọi người đều muốn có một phần nội dung Hàn Quốc. Văn hóa Hàn Quốc đã phổ biến khắp châu Á suốt 20 năm, nhưng thực tế giờ đây, văn hóa của quốc gia này có thể đã lan tỏa toàn cầu. Đó là một điều mới mẻ”.

Người đứng đầu bộ phận vận hành và mua lại các chương trình dành cho trẻ 7-12 tuổi của BBC, bà Sarah Muller, nhấn mạnh: “Hàn Quốc đang là trung tâm hiện đại của thế giới sáng tạo”.

BTS biểu diễn tại lễ trao giải American Music ở Los Angeles năm 2017. Ảnh: WireImage

Đất nước này đã đi một chặng đường dài chỉ trong vài thập kỷ. Ngay cả vào đầu thế kỷ này, Hàn Quốc chủ yếu được biết đến ở nước ngoài nhờ ô tô, đồ điện tử tiêu dùng. Nhưng giờ đây, làn sóng Hallyu (làn sóng Hàn Quốc) dâng cao đã củng cố vị thế của nước này như một siêu cường văn hóa.

Ông Inkyu Kang, Giáo sư báo chí kỹ thuật số tại Đại học bang Pennsylvania, cho biết: “Làn sóng Hallyu là nguồn tự hào và niềm hãnh diện mới của người Hàn Quốc”.

Ông cho biết làn sóng Hallyu đã phát triển cùng với tốc độ tăng trưởng kinh tế đáng chú ý của Hàn Quốc trong nhiều thập kỷ.

Một số chuyên gia chỉ ra rằng sự phát triển văn hóa của Hàn Quốc là sứ mệnh do chính phủ dẫn đầu. Giới chức Hàn Quốc có vai trò quan trọng trong việc biến bản sắc văn hóa thành “mặt hàng xuất khẩu”.

Nhưng những người khác nói rằng sức lan tỏa của văn hóa Hàn Quốc chính là nỗ lực phối hợp hiệu quả công - tư.

Người phát ngôn Bộ phận hợp tác nội dung Hallyu thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc cho biết: “Thành công toàn cầu của làn sóng Hàn Quốc đương nhiên là kết quả của những nỗ lực của khu vực tư nhân. Nhưng chính phủ cũng gián tiếp hỗ trợ lan tỏa làn sóng này bằng cách tạo nền tảng để khu vực tư nhân giải phóng sức sáng tạo của họ”.

Squid Game - bộ phim được xem nhiều nhất trên Netflix. Ảnh: AP

Hàn Quốc cũng đã nuôi dưỡng một thế hệ nhà sáng tạo mới nhờ việc giải phóng doanh nghiệp tư nhân thông qua các khoản vay, giảm thuế và đầu tư vào các tổ chức, bao gồm Học viện Nghệ thuật Điện ảnh Hàn Quốc và Đại học Nghệ thuật Quốc gia Hàn Quốc, cùng với liên hoan phim Quốc tế Busan đầy ảnh hưởng.

Giờ đây, Hàn Quốc không chỉ lan tỏa những thể loại văn hóa truyền thống như nhạc pop, truyền hình và điện ảnh, mà nước này còn “xuất khẩu” những thứ mới ra thế giới như làm đẹp, thời trang, ẩm thực và văn học.

Theo một báo cáo gần đây, lượng lớn khách du lịch quốc tế đổ xô đến khu phố Myeongdong của Seoul để mua số lượng lớn mỹ phẩm của các thương hiệu The Face Shop, Skin Food và các cửa hàng khác. Các sản phẩm này hiện là một phần của thị trường làm đẹp toàn cầu trị giá 18,32 tỷ USD vào năm 2030.

Theo báo cáo của Straits Research, nhờ tinh chế từ các dưỡng chất tự nhiên, đặc biệt và không gây kích ứng được lưu truyền qua nhiều năm, các sản phẩm làm đẹp của Hàn Quốc có thành phần dịu nhẹ hơn đáng kể.

Đạo diễn Bong Joon-ho tại lễ trao giải Oscar năm 2020. Bộ phim Parasites của ông giành được 4 giải, trong đó có giải Phim hay nhất. Ảnh: AFP/Getty Images

Ẩm thực Hàn Quốc cũng chứng kiến thay đổi chóng mặt. Các món ăn như xúc xích tẩm bột ngô đã trở thành một trong những món ăn đường phố được săn lùng nhiều nhất ở Mỹ trong những năm gần đây. Các siêu thị ở Anh phải thường xuyên dự trữ các lọ kim chi, món ăn giúp tăng cường sức khỏe đường ruột hiệu quả. Trong khi đó, nhiều người trên thế giới rất muốn nếm thử soju – loại rượu từ ngũ cốc lên men từ lâu đã trở thành loại đồ uống được yêu thích của đất nước này.

Tất cả những yếu tố đó đã mang lại lợi ích cho nền kinh tế lớn thứ năm châu Á hiện nay. Năm 2021, xuất khẩu nội dung văn hóa của Hàn Quốc đạt mức cao 12,4 tỷ USD – cao hơn doanh thu từ các thiết bị điện tử gia dụng và xe điện.

Cơm trộn Hàn Quốc. Ảnh: Alamy

Theo Viện nghiên cứu Hyundai vào năm 2019, nhóm nhạc BTS mang lại giá trị khoảng 3,67 tỷ USD cho nền kinh tế Hàn Quốc mỗi năm về xuất khẩu, tiêu dùng và du lịch nội địa. Đĩa đơn Dynamite của nhóm nhạc này đã giành vị trí số 1 tại Mỹ vào năm 2020, tạo ra gần 8.000 việc làm cho người lao động.

Nhiều nhà cung cấp nội dung ở Hàn Quốc là những công ty khởi nghiệp nhỏ, độc lập hoạt động trong lĩnh vực xuất bản, âm nhạc, trò chơi điện tử, phát thanh truyền hình, phim và hoạt hình, nhưng họ đã cộng tác với các tập đoàn lớn, có mối quan hệ truyền thống chặt chẽ với các chính trị gia cấp cao. Trong đó, Lotte và Orix là hai công ty đáng chú ý.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng được hưởng lợi từ sự hào phóng của chính phủ. Theo hãng tin Yonhap, năm ngoái họ đã nhận được 790 tỷ won để tăng cường xuất khẩu nội dung văn hóa Hàn Quốc.

Nhóm nhạc Blackpink trên sân khấu tại lễ hội Coachella, California, năm 2023. Ảnh:Getty Images

Làn sóng Hallyu đang khiến giới trẻ quốc tế ngày càng quan tâm tới việc học tiếng Hàn. Nhu cầu học tiếng Hàn cao trong trong năm ngoái đã thúc đẩy chính phủ mở rộng số lớp thuộc Viện King Sejong (cơ quan giáo dục ngôn ngữ Hàn Quốc do chính phủ tài trợ) từ 244 lên 270 lớp, khi tuyển sinh các khóa học tiếng Hàn ở nước ngoài.

“Tôi đoán trước rằng ‘điều lớn lao’ tiếp theo sẽ là văn học. Năng lực kể chuyện đáng chú ý của Hàn Quốc đã được thể hiện qua phim điện ảnh, phim truyền hình dài tập và webtoon. Tuy nhiên, dù được biết đến ngày càng nhiều, văn học Hàn Quốc vẫn chưa nhận được sự công nhận xứng đáng”, Giáo sư Kang nhận định.

Vân Khánh/Báo Tin tức (Theo The Guardian)