Chuyện dưới tán sầu riêng

Anh Thơ với niềm vui vụ sầu riêng mới.

Mùa thu hoạch, những câu chuyện dưới tán sầu riêng cũng đầy thú vị. Đó là chuyện về các loại mùi hương đặc sắc trong vườn. Không bàn đến mùi đặc trưng vốn có của sầu riêng chín thì vào mùa ra hoa, dưới góc cảm nhận khôi hài của người nông dân khi dạo bước dưới những tán cây chi chít hoa và nụ lại nghe giống mùi… nước hoa Chanel. Có điều, không phải ai cũng có thể chịu được những mùi hương “vương giả” này.

Hay khi đi cùng những người nông dân, bạn sẽ được nghe hướng dẫn cách “dò” sầu riêng đúng độ bằng chiếc cán dao nhỏ. Hoặc bạn sẽ được “truyền” kỹ thuật đếm quả, đếm cành sao cho hợp lý; cách phân biệt sầu riêng Ri6 và Thái qua việc nhìn lá cây…

Theo chân anh Nguyễn Văn Thơ, 41 tuổi, dạo bước trong vườn sầu riêng chuẩn bị thu hoạch tại ấp 4, xã Bàu Đồn. Dưới những tán cây sai trái của khu vườn hơn chục năm tuổi như giảm được chút oi bức, ngột ngạt.

Ngước nhìn những cành trĩu quả trên cao, anh Thơ cho biết, năm nay do nắng nóng nên sầu riêng đậu trái không bằng năm ngoái. Nhẩm đếm một lúc anh lại nói mỗi gốc sầu riêng từ vài chục đến hơn 100 trái thôi. Trong vườn của anh Thơ, trước đây có gốc sầu riêng cho 300 trái.

Dù còn hơn 10 ngày nữa mới đến kỳ thu hoạch, nhưng trong vườn của anh Thơ đã bắt đầu thoang thoảng mùi sầu riêng chín. Anh nhặt những quả chín sớm rơi dưới gốc, tách từng lớp vỏ bằng con dao nhỏ, đưa mời khách múi sầu riêng vàng ươm nếm thử ngay tại vườn. Vị thơm lừng, ngọt và béo ngậy là điểm đặc trưng chất lượng của sầu riêng Bàu Đồn.

Hái thêm một quả sầu riêng vừa già tới bị sóc cắn mất một góc nhỏ, anh Thơ lắc đầu rồi nói: “Như vầy là không thể bán được nữa rồi”. Xong anh dùng con dao nhỏ bén ngót gọt từng mảng vỏ cứng tươi xanh đầy gai nhọn và mời khách dùng miếng cơm sầu riêng vừa già tới. Sầu riêng độ này chỉ thoang thoảng mùi thơm nhưng giòn, ngọt, béo ngậy, khác hẳn cái mềm mịn ngọt thơm của sầu riêng chín. Anh nói: “Sầu riêng ăn độ này cũng rất ngon và lạ nhưng không phải ai cũng từng thử qua”.

Sầu riêng vườn nhà anh Thơ đang chờ thu hoạch.

Dưới những tán cây, anh Thơ say sưa chia sẻ về khoảng thời gian gắn bó với cây sầu riêng, hơn 7 năm trước anh vẫn chưa có ham thích gì với việc trồng loại cây này. Nhưng khi 6 công đất vườn sầu riêng của gia đình bắt đầu cho trái, anh phải về chăm sóc. “Lúc đầu ai cũng có những bỡ ngỡ, khó khăn. Một, hai năm đầu, làm không hiệu quả, đến năm thứ ba tích lũy được chút kinh nghiệm mới làm tốt hơn” - anh Thơ nói.

Những ngày đầu, anh Thơ chăm chỉ học hỏi qua những chuyến xuống miền Tây, tham quan vườn của nông dân quanh vùng, tham gia tập huấn kỹ thuật, vào hợp tác xã. Lâu dần anh cũng nắm được kỹ thuật chăm sóc, bón phân, làm trái sao cho sầu riêng tròn đẹp. Dẫu chỉ 6 năm trong nghề nhưng anh Thơ đã tự tin chia sẻ kỹ thuật với những người cần, anh cũng nhận chăm sóc vườn thuê. “Đất Bàu Đồn được thiên nhiên ưu ái cho ra vị sầu riêng ngon đặc biệt hơn những vùng khác. Sản phẩm cũng được tỉnh chứng nhận OCOP 4 sao” - anh Thơ cho biết.

Càng gắn bó với cây sầu riêng, càng có nhiều đam mê nên anh Thơ luôn tích cực học hỏi. Với anh, niềm vui chính là đến vườn, tận tay chăm sóc sầu riêng, nhìn cây đơm hoa, kết trái, đến kỳ thu hoạch trúng mùa trúng giá là vui lắm. Nhưng theo anh, chăm vườn sầu riêng cũng nhiều vất vả, phải lo toan mọi thứ về chăm cây, phòng ngừa sâu bệnh để có được trái sầu riêng tròn đẹp.

Vườn nhỏ, chỉ hơn 70 gốc cây nên anh Thơ là người chăm sóc chính, chỉ đến vụ thu hoạch mới thuê người. Mỗi ngày từ hơn 5 giờ sáng anh Thơ đã đến vườn để tưới nước, bón phân, xịt thuốc, chăm sóc trái. Có lúc anh ở vườn đến tận 8-9 giờ tối mới trở về nhà. Anh Thơ nói: “Mình cũng đặc biệt thích không khí rộn ràng trong mùa thu hoạch sầu riêng, người hái trái, người vận chuyển náo nhiệt cả khu vườn”. Ngoài làm vườn nhà, anh Thơ còn mua bán sầu riêng, giúp anh có thêm thu nhập. Có thể nói gắn bó 6 năm qua, sầu riêng đã cho anh Thơ những mùa trái ngọt, anh mua thêm đất để lập vườn mới và ngày càng có thêm niềm đam mê.

Hiện tại, anh Thơ đang dựng một căn chòi trong khu vườn để làm nơi nghỉ ngơi, thư giãn cho bản thân và bạn bè; với anh, vườn sầu riêng ngoài là nơi làm việc còn là nơi tụ họp, gặp gỡ bạn bè thân quen.

Với kinh nghiệm trồng sầu riêng nhiều năm, anh Thơ cho biết đã nghĩ ra nhiều cách chế biến món ăn từ loại trái cây này. Anh tâm đắc nhất là món canh hầm sầu riêng. Để nấu, phải chọn những quả vừa già tới. Thịt sườn hoặc đuôi heo được ướp cùng sầu riêng chín xay nhuyễn để ngấm mùi, đem nấu đến mềm rục rồi cho cơm sầu riêng vào.

Anh cũng sáng tạo cà phê sầu riêng. Sầu riêng và nước cốt cà phê được xay nhuyễn đến hòa quyện uống cùng đá viên rất hấp dẫn.

Vi Xuân