Chàng thanh niên dân tôc Thái 'vững' kinh tế cưu mang nhiều người Đan Lai khuyết tật

Khởi nghiệp từ cây tre "miền Trà Lân"

Sau hơn 3 năm nỗ lực phát triển, thương hiệu Trà Lân BAMBOO - Công ty chuyên sản xuất sản phẩm mỹ nghệ từ cây tre của Thái Đăng Tiến (SN 1986, trú xã Châu Khê, huyện Con Cuông, Nghệ An) tạo được tiếng vang và có chỗ đứng trên thị trường cả nước.

Sản phẩm tre của xưởng anh Tiến được mọi người yêu thích.

Người "thai nghén" cho xưởng sản xuất đồ mỹ nghệ bằng tre là Thái Đăng Dũng (SN 1990, em trai anh Tiến). Cách đây mấy năm, Dũng nhận được đơn hàng cung cấp tre, mét làm nguyên liệu cho nhiều sơ sở sản xuất đồ mỹ nghệ. Nhận biết đây là nghề có thể tạo sản phẩm kinh tế, tạo công ăn việc làm cho lao động nhàn rỗi trong bản làng, Dũng chất vấn với anh trai Thái Đăng Tiến "quê mình bạt ngàn tre, mét. Lợi thế như vậy sao ta không làm đồ mỹ nghệ? Sao cứ phải nai lưng vác từng cây tre bán giá bèo bọt. Phải tạo ra giá trị mới cho cây tre ở quê hương mình".

Ý tưởng tạo giá trị mới cho cây tre được hai anh em bàn bạc, thống nhất với mục tiêu biến cây tre, cây mét thành sản phẩm mỹ nghệ. Nhưng phải làm sao khi kiến thức về xử lý, tạo hình cho tre hai anh em đều chưa nắm rõ. Không phải đơn giản cứ lấy tre về ngồi làm đồ mỹ nghệ được. Phải xử lý hàng chục khâu để các sản phẩm vừa đẹp, vừa không mối mọt, sử dụng được lâu dài.

Những người thợ miệt mài tạo ra những sản phẩm mỹ nghệ từ tre độc đáo.

Tìm hiểu mãi, anh Tiến nghĩ phải đến làm cho một cơ sở sản xuất đồ mỹ nghệ uy tín để học việc. "Qua tìm hiểu, tôi thấy ở Thanh Hóa có nhiều cơ sở làm về lĩnh vực này nên quyết định lên đường học việc. Qua mấy tháng, sau khi nắm vững được một số khâu xử lý tre, mét. Lúc này lại phát sinh thêm việc xử lý phía trong ống tre, mét vẫn là bài toán khó. Vì đây là khâu quan trọng nhất, quyết định thành bại của một sản phẩm mỹ nghệ được làm từ tre", Thái Đăng Tiến chia sẻ.

Khó nhưng Tiến không chịu lùi bước. Chàng trai trẻ tiếp tục xách ba lô đến các cơ sở sản xuất khác quyết tâm học hỏi. Rồi cũng dần biết được khâu mẹo mực xử lí bài toán khó này. Anh nghĩ ra cách dùng máy áp lực thổi cát vào trong các ông tre. Việc này vừa làm khô trong ống tre, vừa nhanh, hiệu quả lại ít chí phí.

Các sản phẩm mỹ nghệ được làm từ tre của miền Trà Lân.

Giải quyết được khâu khó bậc nhất nhưng các khâu khác cũng rất quan trọng. Tre mua về phải luộc với muối 2 ngày để diệt khuẩn, triệt tiêu lượng đường trong cây tre để chống mối mọt. Sau đó đến công đoạn sấy, tạo hình…Từ đó, sản phẩm mới đến tay người tiêu dùng.

Quá trình sản xuất, anh Tiến cho thấy, những bộ phận của cây tre Trà Lân đều trở thành nguyên liệu tốt cho các sản phẩm đa dạng. Thân tre để làm cốc, ấm, bình đựng hoa, đồ trang trí…cành làm tay cầm, vòi nước. Gốc tre sẽ để làm những ấm trà đặc biệt nhưng để khoét lõi đòi hỏi sự khéo léo, cẩn trọng bởi chỉ cần lưỡi dao đi chệch một tí thì coi như bỏ. Các sản phẩm chế tác từ phần gốc, rễ của cây tre dù cùng chủng loại cũng không thể giống nhau mà sẽ mang nét riêng biệt.

Tạo sinh kế cho nhiều thanh niên

Xưởng sản xuất của Tiến tạo công ăn việc làm thường xuyên cho khoảng 7 lao động. Mùa cao điểm có tới 15-20 lao động ở địa phương. Anh cũng luôn quan tâm, tạo điều kiện cho những người có hoàn cảnh khó khăn, bị khuyết tật… làm việc lâu dài, có lương ổn định. Đặc biệt, trong xưởng anh Tiến có 3 người người Đan Lai không được lành lặn, 1 người bị thiểu năng trí tuệ.

Anh La Văn Vinh - người Đan Lai đã thành thạo sử dụng máy móc trong công việc.

Nhắc đến những người công nhân này, anh kể: "Một chuyến đi từ thiện vào cũng lõi vườn quốc gia Pù Mát, nơi có đông tộc người Đan Lai sinh sống tôi thấy cuộc sống của họ rất khốn khó. Tộc người lại sống khép kín nên rất lạc hậu. Lúc đó, tôi để ý thấy 3 người Đan Lai bị dị tật ở chân nhưng đôi bàn tay của họ rất khéo léo đang ngồi đan rổ rá".

Từ đó, anh Tiến thuyết phục họ mạnh dạn thoát khỏi "chốn thâm sơn cùng cốc", ra xưởng của anh để làm việc. Phải đến 4-5 lần ngồi thuyền máy ngược dòng sông Giăng vào tận bản thuyết phục họ mới đồng ý ra với thế giới bên ngoài. Giờ những người thợ Đan Lai dần quen với máy móc, tự tay làm được những sản phẩm mỹ nghệ độc đáo và có được đồng tiền nuôi sống bản thân cũng như gia đình.

Anh Tiến giới thiệu về sản phẩm ấm trà đặc biệt được làm từ gốc tre.

Ngoài ra, anh Tiến còn thành lập Hợp tác xã (HTX) tre với hơn 10 thành viên đăng ký tham gia. HTX sẽ giúp bà con tiếp cận kỹ thuật trồng và thu hoạch tre đúng cách, bảo vệ tốt môi trường. Năng suất sản xuất từ đó tăng lên để ổn định nguồn cung ra thị trường, tăng thu nhập cho bà con nơi đây.

Khi bị ngộ dộc thực phẩm, người bệnh có nên nhịn ăn? | SKĐS

V. Đồng